Ngày 4-6-2009, nghệ sĩ nhiếp ảnh Võ An Ninh, “ cây cổ thụ ” làng nhiếp ảnh đã ra đi, hưởng thọ 102 tuổi.

Võ An Ninh (18-6-1907 – 4-6-2009) là một nghệ sĩ nhiếp ảnh nổi tiếng của Việt Nam. Ông sở hữu nhiều bộ ảnh có giá trị của lịch sử Việt Nam. Ông từng làm phóng viên nhiếp ảnh Sở Kiểm lâm Hà Nội thời Pháp thuộc, khu Triển lãm Trung ương và Xưởng phim Đèn chiếu Việt Nam (1954 - 1970), ủy viên Ủy ban Trung ương Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Việt Nam, ủy viên Hội đồng Nghệ thuật Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam khóa 3.

Võ An Ninh đã có một tác phẩm Buổi sáng trên đê sông Hồng được giải thưởng ngoại hạng do Hội mỹ thuật kỹ nghệ Việt Nam tặng. Năm 1938, tác phẩm Đẩy thuyền ra khơi được giải thưởng ngoại hạng triển lãm ảnh Paris-Pháp. Cuối năm 1938, ông được Bằng khen của triển lãm ảnh nghệ thuật quốc tế Bồ Đào Nha cho tác phẩm Chợ bán nồi đất và Huy chương vàng trong cuộc triển lãm ảnh nghệ thuật cá nhân tại Huế.

Bộ ảnh ghi lại nạn đói năm 1945 là một thành công trong sưu tập ảnh: bức ảnh hai em bé ngồi bên cây số hai Thái Bình chờ chết. Năm 1960, ông được Huy chương đồng triển lãm ảnh quốc tế tại Liên Xô với tác phẩm Nước ròng bãi Trà Cổ. Bằng khen do triển lãm ảnh quốc tế BIFOTA tặng tác phẩm Đôi nét thủy mặc Sa Pa.

Tháng 7 - 1981 ở thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội năm 1983: Các tác phẩm về Hồ Gươm như Hồ Gươm buổi sớm, Hồ Gươm bốn mùa, có những bức man mác nét cổ hoài như Thu về, Nhớ xưa, những bức ảnh về thiếu nữ như Thiếu nữ Hà Nội, Trong vườn si đền Voi Phục, Một nét quê hương, Hương lúa... Nhiều bức ảnh khác chụp ở những vùng đất khác nhau trên khắp mọi miền đất nước như Thác Bản Giốc (Cao Bằng), Đỉnh Phan-xi-păng, Xuân về trên dãy Hoàng Liên Sơn, Phơi lưới trên sông Cấm, Biển bạc (Đà Nẵng), Suối nắng rừng thông (Đà Lạt), Nhà thờ Đức Bà, ...

Chúng tôi còn nhớ vào những năm 80 của thế kỷ trước, nghệ sĩ Võ An Ninh được mời đến Câu lạc bộ Nhiếp ảnh Cung văn hoá hữu nghị Việt Xô. Ông kể câu chuyện vui: có lần chụp được bức ảnh đẹp cây hoa phượng bên cầu Thê Húc. Để không có ai chụp được ảnh tương tự, ông đã nhờ người bẻ cành phượng đó ( ! ).

Trong giờ nghỉ giải lao, chúng tôi xúm lại xem chiếc máy ảnh cổ của ông, chiếc máy làm nên tên tuổi Võ An Ninh, cho dù hãng sản xuất chiếc máy đó không còn nữa. Chúng tôi đã chụp được bức ảnh anh Hưng đang chiêm ngưỡng chiếc máy ảnh đó.

Hằng ngày, nhất là vào thứ bẩy, chủ nhật, có hằng chục tay máy đi săn ảnh chung quanh hồ với túi máy lỉnh kỉnh bên hông. Có chiếc máy với ống kính dài 30-40cm...

Tuy vậy để trở thành nổi tiếng như nghệ sĩ Võ An Ninh nghệ đối với họ còn chặng đường dài phía trước, bởi phương tiện không phải là yếu tố duy nhất quyết định bức ảnh đẹp, có tính tư tưởng sâu sắc. Yếu tố quan trọng nhất chính là “ cái đầu ” của người cầm máy./.

Hà Hồng

  Đánh giá bài viết