Đó là tên bộ phim ký sự về hồ Hoàn Kiếm của Đài phát thanh và  truyền hình Hà Nội do anh Vũ Ngọc Minh chỉ đạo sản xuất và biên tập được phát trên Truyền hình Hà Nội ngày 6-1-2018 (http://hanoitv.vn/ky-su-ha-noi-cv320/).

Khi xem báo mạng, anh Vũ Ngọc Minh đã phát hiện ra website: hohoankiem.org có đăng hơn 1300 bài, tin và hơn sáu nghìn bức ảnh chuyên về hồ Hoàn Kiếm của tôi. Đó là lý do anh tìm gặp tôi và đề nghị tôi là nhân vật dẫn chuyện trong ký sự tản mạn về Hồ Gươm.

Không phải nhà văn, nhà sử học, tôi chỉ là nhà báo cho nên tôi đã nêu các suy nghĩ của người làm báo về các di tích văn hóa, lịch sử tại hồ Hoàn Kiếm. Trong phim có một chi tiết tôi rất tâm đắc là công bố một chi tiết mà tôi mới phát hiện tại tháp Hòa Phong vào đầu tháng 12-2017. Đó là đôi ngõng bằng đá của cửa tháp nhìn từ phía đông vào. Với chi tiết này đã khẳng định vào giữa thế kỷ XIX, tại đây có cánh cửa gỗ. Muốn đi vào chùa Báo Ân phải đi qua cánh của gỗ này. Thay vì làm ngõng cửa bằng gỗ thì ở đây người xây chùa đã sử dụng ngõng bằng đá. Giả thiết này trùng khớp với bức ảnh mà bác sĩ người Pháp đã chụp tháp Hòa Phong vào năm 1884, khi có con đường nhỏ dẫn từ tháp vào chùa Báo Ân.

Nhiều người xem chú ý câu chuyện mà ký sự nêu đó là hai chữ thiện và ác được đắp ở hai bên cổng đỡ đài nghiên, trước khi bước vào cầu Thê Húc. Nhiều người tỏ ra ngạc nhiên vì có hai chữ đó. Nguyên nhân,  hai chữ thiện, ác nằm khuất sau cánh cổng mầu đỏ. Theo tôi dòng đời đi giữa thiện và ác, chỉ lệch sang  bên này thì thành thiện, lấn sang bên kia thành ác. Do vậy mỗi chung ta trên con đường đời của mình luôn phải tỉnh táo xác định đâu là thiện, đâu là ác. Để xác định đâu là thiện, đâu là ác không phải đơn giản bởi nhiều khi hôm nay ta làm một điều gìn đó được gọi là thiện nhưng nó lại tạo mầm mống cho cái ác phát triển sau này. Ngược lại có những điều hôm nay ta làm được coi là ác nhưng lại tạo mầm mống cho cái thiện trong tương lai. Phải chăng người xưa muốn nói như vậy cho con cháu sau này khi cho đắp chữ thiện và ác trên đường đi vào đền Ngọc Sơn.

Hà Hồng

  Đánh giá bài viết