Có thể nói cây xanh là một “tài sản” quý của Thủ đô. Cả thành phố như một công viên. Hàng cây xanh trên mỗi con phố như một chiếc ô lớn che cho thành phố vào những ngày hè oi ả. Ngăn việc khuếch tán bụi, khi quang hợp cây hút khí Các – bô – ních, nhả khí ô - xi làm cho không khí thành phố trong lành.
Tuy vậy cây xanh cũng gây nguy hiểm cho người đi đường trong mùa mưa, bão như đổ cây, gãy cành. Thân cây nghiên, cong làm cản trở, hay tiềm ẩn tai nạn giao thông.
Theo thống kê chưa đầy đủ của Sở Xây dựng Hà Nội, hiện trên địa bàn thành phố có hơn 4.000 cây xà cừ (một số quận như Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Đông chưa được thống kê). Cây Xà Cừ có tên khoa học là Khaya senegalensis, thuộc họ Xoan – Meliaceae. Ở Việt Nam, cây Xà Cừ còn có tên gọi khác là cây Xọ Khỉ. Phân bố rộng khắp ở cả 3 miền bắc, trung, nam. Ngoài ra, cây Xà Cừ còn phân bố ở các khu vực như Châu Phi, Madagascar.
Xà Cừ được trồng nhiều trên phố Hoàng Diệu, Lê Hồng Phong, Hoàng Văn Thụ, Hoàng Hoa Thám, La Thành, Yên Phụ, đường Bưởi, đường Láng, đường Phạm Văn Đồng, Kim Mã... Xà Cừ có tán lá rậm, xanh, cành nhiều. Trong điều kiện tự nhiên, cây có thể cao từ 35 đến 40m. Hàng cây Xà Cừ trên phố Hoàng Diệu có lẽ là lớn tuổi nhất vì nhiều cây có đường kính lớn hơn 1m. Gỗ cây thuộc nhóm 5, không có giá trị cao về kinh tế. Thêm nữa, bộ rễ xà cừ cần không gian phát triển lớn trong khi vỉa hè Hà Nội hẹp, nhà cửa nhiều, rễ cây bị cắt xén nhiều để xây công trình ngầm ngay sát gốc cho nên thiếu đất cho rễ cây phát triển, trong khi đó tán lá cây rộng, và mất cân đối, điều đó dễ đổ khi mưa, bão.
Hầu hết Xà Cừ trồng trên các tuyến phố trước đây không được thường xuyên chăm sóc ở giai đoạn đầu (cách đây từ 50 đến 100 năm), do vậy cây phát triển theo xu thế tự nhiên là vươn ra chỗ có nhiều ánh sáng (tức là hướng ra đường vì phía đối diện vướng nhà cao tầng), nhiều cây vừa nghiêng vừa cong, nhất là đoạn thân cây cách mặt đất từ 1 đến 2m. Đi trên phố Đê La Thành, Kim Mã ta thấy rất rõ điều đó. Cụ thể cây Xà Cừ trên phố Đê La Thành (đối diện số nhà ) và hàng cây Xà Cừ trên phố Kim Mã (hướng đi tới Nhà hát chèo). Cây cong, nghiên qua cả vạch sơn trắng (tính theo phương thẳng đứng), u của cây vào tầm đầu người ngồi điều khiển giao thông. Nguy hiểm nhất lúc chập choạng tối, đèn đường tắt, hay trời mưa to, tầm nhìn người điều khiển phương tiện giao thông hạn chế, đầu rất dễ đập vào khối u của cây Xà Cừ từ đó rất dễ xảy ra tai nạn giao thông. Phố Đê La Thành là phố bán hàng đồ gỗ nội thất cho nên thường có nhiều người chở hàng cồng kềnh bằng xe máy, xe đạp. Đi qua những cây cong nêu trên nếu không chú ý rất dễ va quệt. Chúng tôi đã chuyển ảnh chụp hai cây Xà Cừ nói trên cho lãnh đạo Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh Hà Nội để các đồng chí kiển tra và xử lý.
Từ thực tế này, nhất là mùa mưa bão đang diễn ra, chúng tôi kiến nghị Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh Hà Nội, Sở Giao thông vận tải không chỉ thực hiện việc cắt tỉa cây mà còn tổng kiểm tra cây xanh trên các con phố của Hà Nội xem thân cây nào cong, nghiên vào lòng đường, gây nguy hiểm cho người điều khiển phương tiện giao thông thì cần phải xử lý ngay.
Hà Hồng