Nhà văn Băng Sơn có nhiều bài viết về cây xanh Hà Nội nói chung và cây xanh chung quanh hồ Hoàn Kiếm nói riêng. Ông viết: “ Có người nói: Hồ Gươm đẹp một phần vì có cây xanh. Nếu nói dại không còn cây xanh thì hồ sẽ là nàng quận chúa xiêm y lộng lẫy nhưng đầu lại trọc lốc. Quả có thế “.

Là một người có nhiều kỷ niệm gắn với hồ Hoàn Kiếm, ông có thể kể vanh vách những cây quý bên hồ: “ Quanh Hồ Gươm bốn mùa thường xanh nhờ bốn cây tếch, hai cây gạo, một cây sung, một cây đề, 11 cây cọ, 17 cây bàng, năm cây vông, cây hoa sưa ( không phải hoa sữa. Hoa sữa thì thơm, còn hoa sưa thì trắng muốt mùa xuân)..... “

Hai cây gạo mà nhà văn Băng Sơn nhắc đến, một cây đối diện vườn hoa Lý Thái Tổ, và một cây trước cổng đền Ngọc Sơn. Cây trước cổng đền Ngọc Sơn đã chết cách đây hơn mười năm, lúc đó nó cao gần 20 mét. Cây gạo hiện nay trước cổng đền mới được trồng lại. ( cao khoảng bảy mét ).

Vì sao cây gạo thường được trồng trước cổng đền ?

Các cụ thường nói : “ Thần cây đa, ma cây gạo “. Theo các cụ: Gọi là “ ma cây gạo “ bởi vì gốc gạo có nhiều vấu to, nổi khối, và do đó có nhiều hốc. Người xưa quan niệm đó là nơi hồn ma trú ngụ. Thân gạo thẳng có nhiều gai, được xem là những nấc thang để hồn ma trèo lên các tầng cao mà hoà nhập vào vũ trụ. Cây gạo thường được trồng ở sân của đền, chùa, đó là những nơi có không gian thiêng. Ngoài những ý nói trên, việc trồng cây đa ở những vị trí thiêng liên đó, còn để các hồn ma được nương bóng Thần, Phật mà mong siêu thoát.

Mặt khác, trong tư duy liên tưởng của người Việt Nam, cây gạo còn là một biểu tượng của đời sống ấm no, “ cơm no, áo ấm “. Quả gạo khi nở có nhiều túm bông trắng có thể thu gom làm chăn, gối, áo...Hơn nữa cây gạo cũng được các cụ ngày xưa coi là cây thiêng, cây vũ trụ , là thiên sứ mang thông điệp của trời báo điềm lành cho dân, cho nước.

Chả thế mà khi cây gạo già trước cổng đền Ngọc Sơn chết đi, người ta lại trồng một cây gạo mới đúng tại vị trí ấy.

Từ đầu năm đến nay, mỗi lần đi qua cổng đến Ngọc Sơn chúng tôi đều nhìn lên cây gạo trước cổng. Điều làm chúng tôi băn khoăn là phần phía trên của cây, các nhánh cây đều có mầu đen ( trông như bị ai đốt ).

Cứ nghĩ mùa đông thì cây trụi lá, trơ cành. Nhưng xuân qua, hè đến, thu tới, cành cây gạo trước cổng đền Ngọc Sơn vẫn trụi lá, đen sì. Chúng tôi còn nhìn thấy một đoạn cành mục đã gẫy ( chưa rời khỏi thân cây ). Trong khi đó cây gạo trước Vườn hoa Lý Thái Tổ lá xanh mướt.

Theo chúng tôi cây gạo mới trồng trước của đền Ngọc Sơn đang bị “ốm”. Đề nghị Công ty Công viên cây xanh và các cơ quan có chức năng của thành phố cần tổ chức “ khám” tổng thể và có kế hoạch chăm sóc đặc biệt, để hoa gạo lại nở trước cổng đền như thuở xưa ./.