Vào thành cổ xem tranh hồ Hoàn Kiếm xưa

Đi chơi xuân, người dân Hà Nội không chỉ có thói quen đến các tụ điểm vui chơi, giải trí mà còn có thói quen đến thăm quan các công trình văn hóa lịch sử, phòng tranh, bảo tảng. Những ngày đầu xuân Bính Tuất này, thành cổ Hà Nội đón rất nhiều khách đến thăm quan và xem một cuộc triển lãm tranh đặc biệt: tranh phục dựng hình ảnh Thăng Long-Hà Nội thế kỷ XVII-XIX.
Triễn lãm trưng bày 53 bức sơn dầu, phóng to từ những hình ảnh gốc nằm rải rác trong sách và các công trình nghiên cứu mô tả Thăng long –Hà Nội của các học giả châu Âu từng đến kinh đô Việt ở những thế kỷ trước. Mỗi bức tranh tại triển lãm là một kho tư liệu vô cùng quý giá về kiến trúc, trang phục, phong tục tập quán, lối sống của người Thăng Long xưa.
Nhà nghiên cứu, họa sĩ Trịnh Quang Vũ cùng với người em trai của mình là nhà khoa học Trịnh Quang Dũng đã mất nhiều công sức sưu tập các bức tranh nói trên tại các thư viện, kho tư liệu ở nhiều nước trong suốt 30 năm qua. Thật bất ngờ cho những người yêu quý hồ Hoàn Kiếm khi nhìn thấy những bức tranh cổ vẽ về hồ, như bức tranh: bờ hồ Hoàn Kiếm phía đền Bà Kiệu. Khi đó chưa có con đường nhựa chạy quanh hồ. Nhà cửa từ phía Cầu Gỗ san sát đến tận mép hồ. Bức tranh lầu Ngũ Long, Tả vọng đình bên hồ Thủy Quân, do họa sĩ Trinh Quan Vũ phục dựng. Nhìn bức tranh này, chúng ta nhớ đến phần tiểu dẫn bài thơ Vịnh Tả Vọng hồ của tiến sĩ Trần Bá Lãm (1757-1815) ( nguồn Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn của Nhà Hà Nội học Nguyễn Vinh Phúc) : “ Hồ nằm trong La Thành. Phía nam hồ có bãi nổi, gọi là hỗ Hữu Vọng, phía bắc hồ có mô đất nổi, gọi là hồ Tả Vọng. Cây cối um tùm, nước xanh biếc. Xưa có một lạch nhỏ thông ra sông Nhị Hà. Đời Lý Thánh Tông dựng hành cung ở phía nam hồ làm nơi hóng gió. Đời Trần giặc Nguyên xâm lược, vua sai tập thủy quân ở hồ, đặt tên là đầm Thủy quân. Đến hoàng triều, vua Thái Tổ trả lại gươm cho thần ở đó, nên gọi là hồ Hoàn Kiếm”.
Người yêu hồ Hoàn Kiếm sẽ phần nào hình dung được diện mạo của hồ vào năm 1490, khi xem mô hình kinh đô Thăng Long dựa trên hình vẽ in trong cuốn sách “ Hồng Đức bản đồ”. Mô hình rộng chừng 4 m2.
Tại cuộc triển lãm này, chúng tôi đã gặp bác Vũ Nhân nhà ở 28/ ngõ 65 phố Minh Khai. Tuy đã 80 tuổi, lưng đã còng nhưng bác vẫn chăm chú xem kỹ từng bức tranh.
Bác có cảm nghĩ gì khi xem cuộc triển lãm này ? Chúng tôi hỏi.
- Cảm động quá anh ạ, Thăng Long thật đẹp cho dù đó chỉ là những bức tranh phục dựng. Lần đầu tôi được nhìn bức tranh vẽ hồ Thủy Quân, trước đây chỉ tự hình dung qua mô tả trên sách. Xin cám ơn các họa sĩ đã làm một việc có ý nghĩa hướng tới lễ kỷ niệm Thăng long-Hà Nội một nghìn năm. /.