Các bạn của “ hohoankiem. org” thân mến, chúng tôi lại vừa nhận được bức ảnh cũ, chụp cổng đến Ngọc Sơn do bạn Phan Huyền (sưu tầm trên in-tơ-nét) gửi đến. Một bức ảnh cũ hé lộ nhiều thông tin mới.

Dấu tem thư đóng trên bức ảnh cho chúng ta biết: bức ảnh nói trên được gửi đi qua đường bưu điện vào năm 1915. Từ chi tiết nói trên, chúng tôi phỏng đoán, cổng đền Ngọc Sơn được xây dựng vào thời gian trùng tu đền năm 1889.

So bức ảnh chụp cổng đền hiện nay với bức ảnh cũ, chúng ta thấy trên mặt ngoài bốn trụ của lớp cổng đầu có đôi câu đối chính diện:
Lâm thủy đăng sơn nhất lộ tiệm nhập giai cảnh
Tầm nguyên phỏng cổ thử trung vô hạn phong quang

Có nghĩa là:
Đến cõi nước, trèo lên non, một lối dẫn dần vào cảnh đẹp
Tìm nguồn cội, hỏi chuyện xưa, trong chốn này biết mấy phong quang.

Tuy vậy, trên hai mảng tường của cổng vào để trắng ( bức ảnh cũ ), không có chữ Phúc và Lộc như trong bức ảnh chúng tôi mới chụp. Điều đó chứng tỏ vào khoảng năm 1915, cổng đền Ngọc Sơn chưa có chữ Phúc, Lộc, cũng như hai hàng chữ bên trên: Ngọc ư tư (ngọc ở đây),và sơn ngưỡng chỉ ( ngửa trông núi ).

Trên hai trụ nhỏ bên ngoài chúng ta dễ nhận thấy trên câu đối cũ có hai ô vuông trắng. Nay nhìn vào bức ảnh mới chụp, chúng ta thấy chỗ đó quét vôi màu sẫm.

Hàng năm Sở Văn hóa Thông tin đều có dự án tu bổ các công trình đề Ngọc Sơn. Từ bức ảnh nêu trên, chúng tôi kiến nghị Sở Văn hóa Thông tin cho phục hồi lại như cũ ( quét lại màu trắng hai ô bị quét vôi sẫm như hiện nay ).

Tương tự, đề nghị Sở Văn hóa Thông tin cho sửa lại chi tiết hoa văn bên trên bức tường giáp với hai trụ chính của cổng, không phải là chi tiết bẹt, phẳng như hiện nay.

Một lần nữa chúng tôi xin cám ơn bạn Phan Huyền đã gửi cho chúng tôi bức ảnh quý đó./.