Ngày 7-1-2006, đi qua Nhà triển lãm phố Hàng Bài (đối diện Trường tiểu học Trưng Vương) chúng tôi thấy một cuộc triển lãm có chủ đề: Hà Nội một góc nhìn thời gian, và pa–nô quảng cáo rất bắt mắt với người yêu hồ Hoàn Kiếm: Tháp Hoà Phong.


Hà Nội những góc nhìn thời gian là tên một dự án triển lãm tái tạo không gian đặc trưng Hà Nội từ cuối thế kỷ XIX đến giữa thế kỷ XX theo ba giai đoạn.

Giai đoạn một: Dãy phố trong khu 36 phố phường, trước sự can thiệp quy hoạch của người Pháp, kiến trúc hoàn toàn thuần Việt. Giai đoạn hai: Dãy phố khi bắt đầu có sự can thiệp về quy hoạch và xây dựng của người Pháp. Giai đoạn ba: dãy phố trong những ngày đáng nhớ: “ Hà Nội mùa đông năm 1946 “.

Bằng công nghệ 3D, trong hai năm sáng tạo, các họa sĩ, kiến trúc sư trẻ trong nhóm 3D Hà Nội đã mang đến cho chúng ta cảm giác đặc biệt, như được đi ngược thời gian, được đứng trong lòng phố cổ vào cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX. Đó là những bức ảnh tái tạo một góc phố cổ, không gian sống thuần Việt, chiến luỹ trên đường phố...

Bác Nguyễn Thị Ất nhà ở 207-D1 khu tập thể Thành Công, vừa dơm dớm nước mắt vừa kể với chúng tôi: “Nhìn các bức ảnh này tôi nhớ Hà Nội 60 năm về trước. Các bạn trẻ thể hiện đường phố giống ngày trước quá”. Nghe đến thế kiến trúc sư trẻ Đỗ Hồng Long ( frozenflame@3dhanoi.com), thích lắm mời bác Ất ra “ quán nước “ ngồi, để nghe bác kể chuyện những kỷ niệm xưa.

Bác Nguyễn Vũ Trung, nhà ở 37A Lý Nam Đế, vui vẻ nói: “tôi đã đến đây ba lần để xem cuộc triển lãm. Mỗi lần đến xem làm một lần nhớ kỷ niệm thời trai trẻ, như hiện ra trước mắt tôi”. Bác kéo chúng tôi đến trước bức ảnh tháp Hoà Phong và kể: “Hồi tôi còn nhỏ thường xin tiền bố mẹ đi mua lạc rang của một ông cụ ngồi dưới chân tháp này. Vào ngày giáp Tết ta dưới chân tháp bút gần cổng đền Ngọc Sơn có ông cụ ngồi viết câu đối”....

Các em thiếu nhi chưa biết gì về lịch sử nơi chúng đang sống, nhưng thấy ảnh đẹp, và lạ là chúng ngồi bệt trên sàn mà vẽ say sưa.

Xem kỹ một số bức ảnh, chúng tôi thấy có chỗ chưa chính xác như: vỉa hè, gạch lát hè bằng đá gra-ni-tô như thời nay là không đúng. Tầu điện của Hà Nội ngày xưa được đưa từ Pháp sang đẹp lắm, không “ọp ẹp” như trong ảnh. Theo tác giả của cuốn sách “ Hà Nội giai đoạn 1873-1888, ANDRÉ MASSON nhà bên hồ Hoàn Kiếm là nhà một tầng lúp xúp ra tận ven hồ, không phải là những dãy nhà hai tầng như phố Hàng Ngang, Hàng Đào mà trong một số bức ảnh thể hiện...Những khiếm khuyết nhỏ này, nếu các kiến trúc sư trẻ mời các nhà Hà Nội học Nguyễn Vinh Phúc, các nhà sử học Phan Huy Lê, Lê Văn Lang, Dương Trung Quốc...đóng góp ý kiến vào các bức tranh trước khi triển lãm chắc sẽ thành công hơn nhiều.

Bằng công nghệ 3D, hy vọng sau này chúng ta sẽ được xem những những bộ phim hoành tráng về lịch sử Hà Nội với những cảnh như thật.

“Thật sự ấn tượng, xin cám ơn các bạn kiến trúc sư trẻ”, đó là cảm nhận của chúng tôi cũng như nhiều người đến xem cuộc triển lãm giản dị nhưng thật sâu sắc này./.