Đồng bào chú ý ! Đồng bào chú ý ! máy bay địch cách Hà Nội 100 km...30km....Âm thanh đó đối với chúng tôi những đứa trẻ sống trong thời kỳ đế quốc mỹ dùng máy bay ném bom phá hoại miền bắc những năm 60, 70 của thế kỷ trước, không bao giờ quên.

Thời đó khi ở nơi sơ tán, hay theo bố mẹ về thành phố, đi đâu, làm gì trẻ con chúng tôi đều có chiếc mũ rơm trên đầu, đeo túi cứu thương. Bố mẹ dặn phải chú ý nghe còi báo động và chạy ra hầm trú ẩn gần nhất.

  

Để bảo đảm an toàn cho người có việc đi qua khu vực hồ Hoàn Kiếm, UBND thành phố đã cho đào hầm trú ẩn dọc theo phố Lê Thái Tổ, Hàng Khay. Trên đoạn đường đôi Đinh Tiên Hoàng, ngay bến xe điện có một dãy hầm trú ẩn.

Bức ảnh đen trắng thứ nhất chúng tôi đăng theo bài viết này là bức ảnh chụp mọi người đang đứng dưới một chiếc loa hình nấm để nghe tin chiến thắng “ Điện Biên Phủ trên không “ năm 1972, ở đầu phố Bà Triệu ( ảnh do một phóng viên TTXVN chụp tháng 12-1972 ).

Bức ảnh đen trắng thứ hai chụp khu vực đường đôi Đinh Tiên Hoàng. Bức ảnh này cũng do một phóng viên TTXVN chụp vào năm 1960. Các bạn có thể nhìn thấy ở sát mép phải bức ảnh có một chiếc loa hình nấm treo trên một cành cây đề vươn ra đường.

Trong thời kỳ chiến tranh, vào đêm 30 tết, chúng tôi được bố mẹ cho đi quanh hồ Hoàn Kiếm và đến thời khắc giao thừa thường đứng dưới chiếc loa hình nấm như vậy để nghe Bác Hồ đọc thơ chúc Tết.

Năm 1969, hằng trăm lượt người đội áo mưa, đứng dưới chiếc loa này để nghe thông báo về tình hình sức khỏe của Bác, và ngày Bác ra đi, “ người tuôn nước mắt, trời tuôn mưa “

Năm 1972 nhờ có thông báo và tiếng còi báo động phát ra từ chiếc loa này mà mọi người bến xe điện trên đường đôi Đinh Tiên Hoàng kịp chạy xuống hầm trú ẩn cạnh đó.

  

Năm 30-4 -1975, hằng nghìn lượt người đã đứng dưới cây đề ở Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục nghe tin quân ta đã chiếm được Dinh Độc Lập, đất nước thống nhất.

Ngày nay những chiếc loa hình nấm không còn nữa, chiến tranh đã lùi xa... Tuy vậy chúng ta vẫn có thể nhìn thấy dấu tích, nơi treo chiếc loa hình nấm đó ở quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục.

Cây treo chiếc loa đó là cây đề ở quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục. Ngày nay tuy không còn chiếc loa treo ở cành cây nữa, nhưng nhìn kỹ các bạn có thể thấy những vòng dây thép cuốn trên cành cây to vươn ra đường. Những vòng dây thép này có nhiệm vụ treo chiếc loa hình nấm nói trên. Nó đã ở trên cành cây đề đó hơn 50 năm.

Hằng ngày đi quanh hồ mỗi lần đến đây chúng tôi lại nhìn về phía những vòng dây thép hoen rỉ đó, trong đầu chúng tôi lại vang lên âm thanh xưa: “ Đồng bào chú ý! Đồng báo chú ý! “.

Hà Hồng

  Đánh giá bài viết